Rejestrator audio: jakie parametry powinien posiadać? W trzeciej części cyklu „Technika” pisaliśmy o kryteriach wyboru mikrofonu. Teraz przedstawimy odpowiedź na pytanie, dlaczego sprzęt do rejestracji dźwięku ma kluczowe znaczenie dla powodzenia przedsięwzięcia audiowizualnego?

Podczas realizacji produkcji filmowej podstawową zasadą musi być fakt, że niewystarczające dla dobrej jakości nagrania są mikrofony zainstalowane w sprzęcie rejestrującym obraz: kamerach, aparatach fotograficznych, czy smartfonach. Fachowy materiał powinien być zapisany na profesjonalnym urządzaniu, czyniącym dźwięk nieinwazyjnym podczas odtwarzania. Strona akustyczna nie może odwracać uwagi od obrazu, ani czynić odbioru niewyraźnym lub męczącym.

Zatem – dlaczego:

Rejestrator audio,

a nie wbudowany mikrofon?

Przede wszystkim ze względu na niższą jakość tego drugiego. Żadne profesjonalne urządzenie do nagrywania obrazu nie jest wyposażone w mikrofon. Obraz dobrej jakości można uzyskać z dość dużej odległości, ale dźwięk na większym dystansie ulegnie zniekształceniu i zagłuszeniu przez inne odgłosy. Dlatego tandem: rejestrator i markowy mikrofon, zlokalizowany w odpowiedniej odległości od filmowanej osoby lub obiektu, czy zdarzenia jest nieodzowny na każdym planie filmowym.

Kluczowe jest zastosowanie, które zdeterminuje:

Wybór rejestratora

Możemy nagrywać muzykę graną przez instrumenty lub wokal w zaciszu pomieszczenia. Wtedy wystarczający okaże się prostszy sprzęt z jednym wejściem liniowym. Wbudowane złącze USB w urządzeniu z funkcją interfejsu pozwala przenieść materiał do komputera – w formacie wav. Niektóre wersje mają możliwość instalowania kart SD. Uzyskujemy wtedy możliwość szybkiego przesyłu plików i ich edycji. Sporym ułatwieniem jest też możliwość bezpośredniego odsłuchu zapisanego dźwięku na wbudowanym głośniku.

W przypadku utrwalania np. kilku instrumentów muzycznych, koncertu lub bardziej złożonej produkcji warto używać zaawansowanych rejestratorów. Wyposażone w większa liczbę wejść oraz rozbudowany system przedwzmacniaczy zapewnią niższy poziom szumów, zakłóceń i zniekształceń akustycznych. Wybrane posiadają gniazdo combo: XLR i jack w jednym.

Istotnym kryterium jest:

Trwałość

Należy pamiętać, że nagrań będziemy dokonywać w różnych warunkach. Tańsze rejestratory mogą szybko ulec uszkodzeniom. Ważne jest dobre wykonanie obudowy, osłona mocowanych zewnętrznie mikrofonów i żywotność baterii. Przy dłuższych realizacjach problemem mogą stać się przestoje spowodowane trywialną kwestią: potrzebą naładowania akumulatora. Niższa cena zakupu przełoży się wtedy na straty związane z pauzą w pracy.

Pisząc o sprzęcie audio, chcemy zwrócić uwagę na możliwe…

Błędy dźwiękowców

Szczególnie, kiedy stawiamy pierwsze kroki w nawet najprostszych realizacjach, możemy zaliczyć kluczowe wpadki, które zmarnują produkcję:

1. Brak nagrania tła

Dotyczy to szczególnie nagrań plenerowych. Zarejestrowanie dźwięków tła bez głównych dialogów, czy rozmowy pozwoli na ich naturalne podłożenie pod główny odgłos.

2. Brak sprawdzenia lokalizacji

Niezweryfikowanie miejsca nagrania może spowodować, że to nie my będziemy kontrolować sytuację, tylko staniemy się jej podporządkowani. Wizja lokalna jest konieczna zarówno ze względu na warunki oświetleniowe, jak i akustyczne oraz właściwe przygotowanie się do nich.

3. Niedostateczna rola dźwiękowca

Reżyser panuje nad filmem, ale to dźwiękowiec koordynuje wszystko, co związane jest z dźwiękiem. Fachowa obsługa nagrań audio wyeliminuje większość problemów, z którymi przyszłoby się nam mierzyć na etapie postprodukcji.

4. Nieuwzględnienie warunków atmosferycznych

Szczególnie istotny jest tu wiatr. Przepływ powietrza może stać się głównym czynnikiem zakłócającym nawet blisko ustawiony mikrofon
i rejestrator. Również niepożądane dźwięki z innych źródeł, jak prace remontowe, czy przejeżdżający pociąg powinny być przewidziane przed nagraniem.

5. Zapis dialogów z podkładem muzycznym

Bardzo poważny błąd, skutkujący niemożnością wyczyszczenia zakłóceń i często zagłuszający wypowiedzi aktorów.

6. Ingerencja w dźwięk w postprodukcji

Właściwym momentem na dogrywanie, poprawianie dialogów jest etap produkcji. Późniejsze zmiany pociągają za sobą zbędne koszty
i stratę czasu.

Ostatnim istotnym błędem, o którym już pisaliśmy, ale warto utrwalić tę informację, jest nagrywanie mikrofonem wbudowanym w sprzęt rejestrujący obraz.

Podsumowanie

Za każdym przedsięwzięciem artystycznym – audiowizualnym powinna stać świadomość celu oraz swego rodzaju harmonia między warsztatem twórczym i wyborem właściwego sprzętu. Doświadczenie na pewno buduje zdolność przewidzenia kolejnych kroków. Dlatego na początku drogi w branży warto zasięgać porady osób już posiadających umiejętności, przygotowywać listę zadań, możliwych przewidywanych problemów i potrzebnych urządzeń - z klucza oczekiwanych parametrów.